February 28

Կոտորակներ

  1. Գտիր  120  թվի  4/6  մասը։
    120 : 6 × 4 = 80
  2. Գտիր  180  թվի  5/3  մասը։
    180 : 3 × 5 = 300
  3. Գտիր  240  թվի  6/40  մասը։
     240 : 40 x 6 = 36 
  4. Գտիր  250  թվի  4/5  մասը։
    250 : 5 x 4 = 200
  5. Քանի՞  դեցիմետր  է  2/10 մետրը։
    10 : 10 x 2 = 2
  6. Քանի՞ մետր  է  3/4 կմ-ը։
    1000 : 4 x 3 = 750
  7. Քանի՞ սանտիմետր է  3/5 մետրը։
    1000 : 4 × 3 = 50
  8. Քանի՞ րոպե  է  4/6 ժամը։
    60 : 6 x 4 = 40
  9. Քանի՞  ժամ  է  5/6 օրը։
    24 : 6 x 5 = 20
  10. Քանի՞ մետր  է  3/10  կիլոմետրը։
    1000 : 10 × 3 = 300
  11. Արտահայտիր 2/3 ժամը  րոպեներով։
    100 : 5 × 3 = 60
  12. Գտիր թվի նշված մասը։

    450-ի   2/9-րդ մասը
    450 : 9 × 2 = 100
    280-ի  5/7-րդ մասը
    280 : 7 × 2 = 200
    300-ի  7/10-րդ մասը
    300 : 10 × 7 = 210
    480-ի  5/6-րդ մասը:
    480 : 6 × 5 = 400

14.Արտահայտիր նշված միավորներով։

(1/6)ժ = 15 ր
(1/4)կմ = 250մ
(1/6) օր = 4ժ
(1/4) տարի = 3 ամիս
(1/25) ց = 4 կգ
(1/5)  մ = 20 սմ

15.Արտահայտիր նշված միավորներով։
(3/4) ժ = 45ր
(3/10) կմ = 300մ
(5/6) օր = 20ժ
(5/6) տարի = 10 ամիս
(3/4) ց = 75կգ
(7/10)  մ = 70սմ

16․ Տուփում կար 20 միատեսակ մատիտ։  Տուփից հանեցին  դրանց  3/5 մասը։  Քանի՞  մատիտ  մնաց տուփում։
20 : 5 × 3 = 12

February 27

Լեզվական աշխատանք

Բայի դեմքը, թիվը, ժամանակը

253. Կետերի փոխարեն մտածել բայը տեղադրի՛ր համապատասխան ձևով:

            Այդ մասին նա հազար անգամ մտածել է ու ոչ մի եզրակացություն չէր արել:
            Դու ինչի՞ մասին մտածեցիր, որ այդպես հանկարծակի վեր թռար:
            Երբ ես մտածում եմ այդ մասին, աշխարհը փոխվում է աչքիս:
            Երանի՜ մտածեիր ու հետո անեիր, այդ դեպքում ամեն ինչ ուրիշ կլիներ:
            մտածեց, ամեն ինչ ծանր ու թեթև արեց ու որոշեց մինչև հեռանալն անպայման տեսնել        նրան:
            Մտածի, հետո՛ արա, թե չէ ստիպված անընդհատ ներողություն ես խնդրում:

254. Նախադասություններում գործողություն կատարողի անունը չկա. գտի՛ր՝ մե՞կն է, թե՞ մեկից ավելի (եզակի՞ է թե՞ հոգնակի):

            Զարմացա – եզակի, տեսանք – հոգնակի, փնտրում ես – եզակի, վազում եք – հոգնակի, կտա – եզակի, կհասնեն – հոգնակի։

255. Պարզի՛ր, թե տրված բառախմբերն ի՞նչ սկզբունքով են կազմված:

            Ա. Մտնեմ, տարա, հասել է, գալիս եմ, վազում ես, թռչի, ունես պիտի հասկանա, գրավել է, կգտնեմ:
            Բ.
Մտնենք, տարանք, հասել են, գալիս ենք, վազում եք, թռչեն, ունեք, պիտի    հասկանաք, գրավել են, կգտնենք:
Ա․ Խմբում եզակի է։
Բ․ Խմբում հոգնակի։

256.Նախադասությունը լրացրո՛ւ: Պատասխանի՛ր հարցին:

            Բայն ունի երկու թիվ՝ եզակի և հոգնակի։
            Բայերից բացի՝ ո՞ր բառերը թիվ ունեն։
Գոյական, դերանուները։

257. Գրի՛ր, թե յուրաքանչյուր նախադասության մեջ գործողություն կատարողն ո՞վ է, և ընդգծի՛ր այն բառը, որը հուշեց:

            Օրինակ՝
Վերջերս այնտեղ հաճախ եք հյուր գնում: – Դուք:

            Երկու հարյուր կիլոմետր կտրել, եկել եմ, որ մի բան հարցնեմ: – ես
            Ծաղկած ճյուղը քո այգու եղրևանուց ես կտրել: – դու
            Շան վզին փոքրիկ ռադիոընդունիչ էր ամրացրել: – նա
            Անձավում ճանճի մեծության թռչուններ տեսանք: – մենք
            Հետաքրքիր բան եք մտածել: – դուք
            Մեզ ամեն տարի այցելում են: – նրանք

259. Պարզի՛ր, թե տրված բառախմբերն ի՞նչ սկզբունքով են կազմված:

            Ա. Երգում եմ, բերել եմ, լսեցի, լռեմ, կգամ, պիտի բարձրանամ: – ես
            Երգում ենք, բերել ենք, լսեցինք, լռենք, կգանք, պիտի բարձրանանք: – մենք
            Բ. Երգում ես, բերել ես, լսեցիր, լռես, կգաս, պիտի բարձրանաս: – դու
            Երգում եք, բերել եք, լսեցիք, լռեք, կգաք, պիտի բարձրանաք: – դուք
            Գ. Երգում է, բերել է, լսեցի, լռի, կգա, պիտի բարձրանա: – նա
            Երգում են, բերել են, լսեցին, լռեն, կգան, պիտի բարձրանան: – նրանք

February 27

Պոչատ աղվեսը

Լինում է, չի լինում՝ մի պառավ․ էս պառավն իր էծը կթում է, կաթը վեր դնում, գնում է ցախ ու փետ բերի, որ կրակ անի, կաթն եփի։

Մի աղվես գալիս է, գլուխը կոխում կաթնի ամանը, ուտում։

Պառավը վրա Է հասնում, ցաքատով տալիս է, աղվեսի պոչը կտրում։

Պոչատ աղվեսը փախչում է, գնում է մի քարի վրա կանգնում ու էսպես խնդրում․

– Տատիկ, տատիկ, պոչս տուր, կցեմ, կցմցեմ, գնամ ընկերներիս հասնեմ, որ ինձ չասեն՝ պոչատ աղվես, ո՞րտեղ էիր։

Պառավն ասում է․

– Դե գնա իմ կաթը բե՛ր։

Աղվեսը գնում է կովի մոտ։

– Կովիկ, կովիկ, կա՛թ տուր ինձ, կաթը տանեմ պառավին տամ, պառավը պոչս տա, կցեմ, կցմցեմ, գնամ ընկերներիս հասնեմ, որ ինձ չասեն՝ պոչատ աղվես, ո՞րտեղ Էիր։

Կովն ասում է․

– Դե գնա ինձ համար խո՛տ բեր։

Աղվեսը գնում է արտի մոտ։

– Արտիկ, արտիկ, խո՛տ տուր ինձ, խոտը տանեմ կովին տամ, կովը ինձ կաթ տա, կաթը տանեմ պառավին տամ, պառավը պոչս տա, կցեմ, կցմցեմ, գնամ ընկերներիս հասնեմ, որ ինձ չասեն՝ պոչատ աղվես, ո՞րտեղ էիր։

– Դե գնա ինձ համար ջուր բեր։ Աղվեսը գնում է աղբյուրի մոտ։

-Աղբյուր, աղբյուր, ջո՛ւր տուր ինձ, ջուրը տանեմ արտին տամ, արտը ինձ խոտ տա․ խոտը տանեմ կովին տամ, կովը ինձ կաթ տա․ կաթը տանեմ պառավին տամ, պառավը պոչս տա, կցեմ, կցմցեմ, գնամ ընկերներիս հասնեմ, որ ինձ չասեն՝ պոչատ աղվես, ո՞րտեղ էիր։

Աղբյուրն ասում է․

– Դե գնա կուժ բեր։

Աղվեսը գնում է աղջկա մոտ։

– Աղջիկ, աղջիկ, կո՛ւժդ տուր, կուժը տանեմ աղբյուրին տամ, աղբյուրը ինձ ջուր տա․ ջուրը տանեմ արտին տամ, արտը ինձ խոտ տա․ խոտը տանեմ կովին տամ, կովը ինձ կաթ տա․ կաթը տանեմ պառավին տամ, պառավը պոչս տա, կցեմ, կցմցեմ, գնամ ընկերներիս հասնեմ, որ ինձ չասեն՝ պոչատ աղվես, ո՞րտեղ էիր։

– Դե գնա ուլո՛ւնք բեր ինձ համար։

Աղվեսր գնում է չարչու մոտ։

– Չարչի, չարչի, ուլո՛ւնք տուր, ուլունքը տանեմ աղջկան տամ, աղջիկը ինձ կուժ տա․ կուժը տանեմ աղբյուրին տամ, աղբյուրը ինձ ջուր տա․ ջուրը տանեմ արտին տամ, արտը ինձ խոտ տա․ խոտը տանեմ կովին տամ, կովը ինձ կաթ տա․ կաթը տանեմ պառավին տամ, պառավը պոչս տա, կցեմ, կցմցեմ, գնամ ընկերներիս հասնեմ, որ ինձ չասեն՝ պոչատ աղվես, ո՞րտեղ էիր։

Չարչին ասում է․

-Դե գնա ինձ համար ձո՛ւ բեր։

Աղվեսը գնում է հավի մոտ։

– Հավիկ-հավիկ, ձու-ձու տուր, ձու-ձուն տանեմ չարչուն տամ, չարչին ինձ ուլունք տա․ ուլունքը տանեմ աղջկան տամ, աղջիկը ինձ կուժ տա․ կուժը տանեմ աղբյուրին տամ, աղբյուրը ինձ ջուր տա․ ջուրը տանեմ արտին տամ, արտը ինձ խոտ տա․ խոտը տանեմ կովին տամ, կովը ինձ կաթ տա․ կաթը տանեմ պառավին տամ, պառավը պոչս տա, կցեմ, կցմցեմ, գնամ ընկերներիս հասնեմ, որ ինձ չասեն՝ պոչատ աղվես, ո՞րտեղ էիր։

Հավն ասում է․  – Դե գնա ինձ համար կո՚ւտ բեր։

Աղվեսը գնում է կալվորի մոտ։

– Կալվոր, կալվոր, կո՛ւտ տուր ինձ, կուտը տանեմ հավին տամ, հավը ինձ ձու տա․ ձուն տանեմ չարչուն տամ, չարչին ինձ ուլունք տա․ ուլունքը տանեմ աղջկան տամ, աղջիկը ինձ կուժ տա․ կուժը տանեմ աղբյուրին տամ, աղբյուրը ինձ ջուր տա․ ջուրը տանեմ արտին տամ, արտը ինձ խոտ տա․ խոտը տանեմ կովին տամ, կովը ինձ կաթ տա․ կաթը տանեմ պառավին տամ, պառավը պոչս տա․ կցեմ, կցմցեմ, գնամ ընկերներիս հասնեմ, որ ինձ չասեն՝ պոչատ աղվես, ո՞րտեղ էիր։

Կալվորի մեղքը գալիս է, մի բուռն կուտ է տալի։ Աղվեսը կուտը տանում է հավին, հավը ձու է տալի․ ձուն տանում է չարչուն, չարչին ուլունք է տալի․ ուլունքը տանում է աղջկան, աղջիկը կուժ է տալի․ կուժը տանում է աղբյուրին, աղբյուրը ջուր է տալի․ ջուրը տանում է արտին, արտը խոտ է տալի․ խոտը տանում է կովին, կովը կաթ է տալի․ կաթը տանում է տալի պառավին, պառավը պոչը տալիս է իրեն․ կցում է, կցմցում, վազում է գնում, իր ընկերներին հասնում։

  1. Գրեք անծանոթ բառերը:
  2. Ձեր բառերով բնութագրեք պոչատ աղվեսին և տատիկին։
  3. Դուրս գրեք 5 ածական և 5 գոյական։
  4. Եթե դուք լինեիք աղվեսի փոխարեն այդպես կվարվեի՞ք։
  5. Ձեր կարծիքով Պոչատ աղվեսի ընկերները զարմացա՞ն։
February 27

Լեզվական աշխատանք

Դերանուններ

235. Ընդգծված բառը ո՞ւմ անվան փոխարեն է գրված:

Օրինակ՝

Անանիա Շիրակացին յոթերորդ դարի գիտնական էր: Նա Երկիրը գնդաձև էր պատկերում և բաժանում էր կլիմայական յոթ գոտիների: Նա – Անանիա Շիրակացին:

            – Հիմա ես սրա գլխին մի խաղ կխաղամ,- ասաց Տիգրանը:
Ես – Տիգրան
            Ես արդեն հոգնել եմ ու հենց առավոտյան տուն եմ գնալու,- ասաց Նվարդը:
Ես – Նվարդ
            Դու ինչո՞վ ես զբաղված, ի՞նչ ես անում այդտեղ,- հարցրեց մայրը տղային:
Դու – Տղա
            Առաջինը դո՛ւ մտիր,- Ռուբենին առաջարկեց տղան:
Դու – Ռուբեն
            Վարորդը նոր միայն նկատեց մեզ: Նա ապակու ետևից ժպտաց և ձեռով կանչեց:
Նա – Վարոդ
            Նա թվաբանությունից ամենաուժեղն է,- ընկերուհուն գովում էր Նվարդը:
Նա – Ընկերուհին236. Ես, դու, նա, մենք, դուք, նրանք բառերն ինչո՞ւ են անձնական դերանուններ կոչվում:
Որովհետև նարան ցույց են տակիս մարդկենց։

237․Ես, դու, նա, մենք, դուք, նրանք դերանուններն ըստ թվի բաժանի՛ր երկու խմբի:
1. Ես 2. մենք
դու դուք
նա նրանք

238. Անձնական դերանունները ի՞նչ սկզբունքով են բաժանված երեք խմբի:

Ա. Ես, մենք.
Բ. Դու, դուք.
Դ. նա, նրանք:

Ըստ դեմքի։

Տեքստն ուշադիր կարդա և հիշիր։

Դերանունները անվան փոխարեն գործածվող բառեր են: Անձնական դերանունները գործածվում են անձի անվան փոխարեն: Ունեն երկու թիվ՝ եզակի (ես, դու, նա) և հոգնակի (մենք, դուք, նրանք), երեք դեմք՝ I (ես, մենք), II (դու, դուք), III (նա, նրանք):

Բայեր

243. Տրված գոյականներից ի՞նչ անել կամ ի՞նչ լինել հարցին պատասխանող բառեր (բայեր) կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծիր:

ա) Ամպ, ծաղիկ, վար, կար, երգ, ժողով, օճառ:
Ամպ, Ծաղկել, վարել, կարել, երգել, ժողովել, օճառել։
բ) Գող, վախ, քար, մահ, մանուկ, էջ(իջ), մայր:
Գողանալ, վախենալ, քարանալ, մահանալ, իջնել, մայրանալ։

244. Տրված ածականներից բայեր (ի՞նչ անել կամ ի՞նչ լինել հարցին պատասխանող բառեր) կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծի՛ր:

 Գեղեցիկ, հպարտ, տգեղ, մեծ, փոքր, չար, չոր, թարմ, խոնավ, սև, բարձր, մանր, ճերմակ, ծանր:

Գեղեցկանալ, հպարտանալ, տգեղանալ, մեծանալ, փոքրանալ, չարանալ, չորանալ, թարմանալ, խոնավանալ, սևանալ, բարձրանալ, մանրանալ, ճերմակել, ծանրանալ։

245. Տրված բառերից գոյականներ և բայեր կազմի՛ր: Արմատների գրությունն ինչպե՞ս փոխվեց:
Օրինակ՝
թը՜շշ – թշշոց – թշշալ:
Բը՜զզ – Բզզոց – Բզզալ, դը՜ռռ-դռռոց – դռալ, չրը՜խկ – չրխկոց – չրխկալ, խը՜շշ – Խշշոց – Խշալ, ծի՜վ – ծի՜վ – ծվոց – ծվալ, տը՜զզ – տզզոց – տզզալ, կը՜ռռ – կռռոց – կռռալ, թը՜խկ – թխկոց – թխկալ, մը՜ռռ – մռռոց – մռռալ։

Քանի որ այդ բառերից դուրս է եկել ը մասնիկը  և ավելացել ալ կամ  ոց վերջավորություները։

247. Տրված արմատներով բայեր կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծի՛ր:

            Նստ, սահ, վազ, կարդ, խաղ, տես, հաս, հագ, փախ, սառ, թիռ:

Նստել, Սահել, վազել, կարդալ, խաղալ, տեսնել, հասնել, հագնել, փախնել, սառել, թռնել։

248. Պարզի՛ր, թե Ա և Բ բառախմբերն ի՞նչ սկզբունքով են ,կազմված: Ուշադրություն դարձրու բառի վերջավորությանը։  Ա և Բ բառախմբերը լրացրո՛ւ:

            Ա. Գրել, հրել, վազել, քայլել, սուլել, սիրել, ատել, փախչել, թռչել, տեսնել, հասնել:
            Բ. Խաղալ, կարդալ, դողալ, սողալ, աղալ, բարկանալ, ուրախանալ, կամենալ, վախենալ:
Ա-խմբի բառերը կազմված են ել վերչավորությամբ,
Բ-խմբի բառերը կազմված են ալ վերչավորությամբ

249. Ըստ նախորդ վարժության՝ բայերը բաժանի՛ր երկու խմբի և այդ խմբերն անվանի՛ր:

Ինչ անել – գրել, հոգնել, լողալ, հրել, վազել, քայլել, ատել, փախչել,
Ինչ լինել – մտնել, լուսանալ, արողջանալ, բարկանալ,

February 27

Масленица. Вопросы.

  1. Напишите, как люди празднуют Масленицу.
    На Масленицу едят много блинов, сжигают соломенное чучело, танцуют и водят хороводы, прославляют Весну-красну, чтобы она как можно быстрее победила в схватке с зимой. Прошли столетия, но о Масленице не забывают и отмечают ее с большим размахом. Гулянья продолжаются целую неделю.
  2. Напишите, какие символы Масленицы вы знаете?
    блины, чучело, ряженые и колесо.

Викторина про Масленицу

В последний день масленичной недели принято просить прощения друг у друга. Как ещё называется этот день?

1.День семьи, любви и верности

2.День примирения и согласия

3.Прощёное воскресенье

Что символизируют блины, которые пекут на Масленицу?

1. Круглый год

2. Весеннее солнце

3. Огненное колесо

Дата Масленицы меняется каждый год и зависит от другого праздника. Какого?

1.Новый год

2.Рождество

3.Пасха

Закончите пословицу: «Первый блин …»

1.Комом

2.Маслом

3.Маслом не испортишь

Из какого материала обычно делают чучело на Масленицу?

1.Бумаги

2.Дерева

3.Соломы

Почему масленичную неделю ещё называют сырной?

1.Потому что едят сырую пищу

2.Потому что едят много сыра

3.В старину словом «сыр» называли различные молочные продукты

Почему масленичную неделю ещё называют мясопустной?

1.Потому что едят мясо с капустой

2. Потому что едят много мяса

3. Отказываются от мяса в пользу молочных продуктов

Проводятся соревнования по поеданию блинов. Как именно требуется есть блины?

1.На бегу

2.На время

3.Без рук

Как поступали с пеплом от сожжённого масленичного чучела?

1.Развеивали по ветру

2.Развеивали по полю

3.Кидали в реку

 В какой день недели, согласно традиции, просят прощения друг у друга?

  1. В понедельник
  2. В среду
  3. В воскресенье

Кому из зверей, в древности, посвящали праздник и отдавали вкусную еду?

  1. Медведю
  2. Волку
  3. Зайцу

За каким днем закрепилось имя «Разгуляй»?

  1. Воскресенье
  2. Четверг
  3. Понедельник

Что провожает Масленица?

  1. Гостей
  2. Зиму
  3. Весну

Масленицу встречали блинами, а провожали… Чем?

  1. Сухарями
  2. Шашлыком
  3. Картошкой
February 26

Հ․ Թումանյան «Հսկան»

Առաջադրանքներ

  • Պատմեք իշխանի մասին՝ մջբերելով բալլադից հատվածներ։
    Մի մեծ ու ուժեղ իշխան էր ապրում, ում մարդիկ թվում էին մժեղի չափ։ Նա շատ հարուստ էր, ուներ շատ կենդանիներ՝ ոչխարի հոտ, կովի նախիր, խոզի բոլուկ, երամակներ ձիու, ջորու և մարդկանց բանակ։ Նրա երկիրը սահմաններ չուներ։
  • Ըստ հեղինակի իշխանի մեծությունն ինչով էր չափվում․

բարությամբ
համբերատարությամբ
չարությամբ
հարստությամբ
հզորությամբ

  • Ինչո՞ւ հսկան չվախեցավ Մեծ իշխանից։
    Հսկան չվախեցավ, որովհետև ավելի հզոր էր, քան իշխանը։
  • Դեղինով նշված ածականները դրեք համեմատության աստիճաններով։
    ուժեղ – ավելի ուժեղ, ուժեղագույն, ամենաուժեղ
    հեռու – ամենահեռու, ավելի հեռու, մի քիչ հեռու
    վիթխարից – ամենավիթխարի,
    չնչին – ամենաչնչին
  • Մոխրագույնով նշված բառերի ածանցներն առանձնացրեք, դրանցով նոր բառեր կազմեք։
    անթիվ – թվական, տարեթիվ
    անքանակ – քանակական, թվաքանակ
    բազմություն – բազմապատկում, բազմերանգ
    մարդուկներ – մարդակեր, մարդասեր
    ահեղ – ահարկու, ահագին
  • Բալլադից դուրս գրեք ներգայական հոլովով դրված 4 բառաձև։
    աշխարհում, դարում, աչքում, հանդերում