November 1

Առաջադրանք 5

1. Համեմատ իր դեմ – դիմա ց գրվա ծ բա ռերը և ցոց տ ուր, թե հնչյունա կա ն ինչ փոփոխություններ են տեղի ունեցել.

Օրինակ՝ ջուր-ջրծաղիկ (ու-ն գաղտնավանկի ը)
ծաղիկ-ծաղկաման (ի-ն սղվել է)

հին-հնամենի (ի-ն գաղտնավանկի ը )
բազուկ-բազկաթոռ (ու-ն սղվել է)
պատիժ-պատժել (ի-ն սղվել է)
գլուխ-գլխավոր (ու-ն գաղտնավանկի ը )
էշ-իշամեղու (է-ն դարձել է ի)
անեծք-անիծել (ե-ն դարձել է ի)
դեմք-դիմանկար (ե-ն դարձել է ի)
վրեժ-վրիժառու (ե-ն դարձել է ի)

2.Տրված բառերի վերջից բաղադրիչներ ավելացնելով՝ բառեր կազմիր այնպես, որ տեղի ունենա հնչյունափոխություն:

ա) բուրդ–բրդյա, բրդոտ, սիրտ–սրտեր, սրտային, կույր–կուրորեն, , ծնունդ––ծննդական, ծննդյան, հաշիվ–հաշվել, հաշվապահ, հույն – հունարեն, Հունաստան։

3. Վերականգնիր տրված բառերի անհնչյունափոխ ձևերը՝

Օրինակ՝ ձնծաղիկ – ձյուն+ծաղիկ
Թխահեր–թուխ+ա + հեր, երգչախումբ–երգ + իչ + ա + խումբ, մեղվապահ – մեղու + պահ, շնաձուկ – շուն + ա + փուկ, մրգատու – միրգ + ա + տու։

4. Տրված բաղադրիչները միացնելով բառեր կազմիր, ուշադրություն դարձրու հնչյունափոխությանը:

Օրինակ՝ կես+ա+դեմ-կիսադեմ

ծաղիկ+ա+ձոր – Ծաղկաձոր
շեկ+ա+հեր – շիկահեր
սեր+առատ – սիրառատ
միս+ա+կեր- մսակեր
տուն+ա+քանդել- տնաքանդ
բնագետ  +ություն – բնագիտություն
հրավեր + ա + տոմս – հրավերատոմս

5.Համեմատիր դեմ-դիմաց գրված բառերը և ցույց տուր, թե հնչյունական ինչ փոփոխություններ են տեղի ունեցել.

Սարգիս-Սարգսյան- (ի-ն սղվել է)

միրգ-մրգատու- (ի-ն սղվել է)

կաղին-կաղնի- (ի-ն սղվել է)

որդի-որդյակ- (ի-ն սղվել է)

կռիվ-կռվել- (ի-ն սղվել է)

խիղճ-խղճալ- (ի-ն սղվել է)

կծիկ-կծկել- (ի-ն սղվել է)

կոշիկ-կոշկեղեն- (ի-ն սղվել է)

November 1

Աֆրիկա առաջադրանք

Լրացնել բաց թողնված բառերը՝

Այս մայրցամաքը  Աֆրիկա են անվանել հին հռոմեացիները՝ տեղաբնիկ « աֆարիկ » ցեղի անունով:  Ըստ զբաղեցրած տարածքի՝ Աֆրիկան երկրագնդի երկրորդ մայրցամաքն է՝  Եվրասիայից  հետո:

Սահարան աշխարհի ամենամեծ անապատն է:

Նեղոսն աշխարհի ամենաերկար գետն է:

Աֆրիկյան սավաննաներում բնակվում են ընձուղտ,

Աֆրիկյան սավաննաներում բնակվում են ընձուղտ, զեբր, ռնգեղջյուր  ու բորենի, կենդանիների արքան՝առյուծը և ցամաքային ամենախոշոր կենդանին՝ աֆրիկյան փիղը:

November 1

ԱՖՐԻԿԱ

%d1%81%d0%ba%d0%b0%d1%87%d0%b0%d0%bd%d0%bd%d1%8b%d0%b5-%d1%84%d0%b0%d0%b9%d0%bb%d1%8b

Մեծությամբ 2-րդ աշխարհամասն է:  Նրա ազգաբնակչությունը կազմում են հարյուրավոր բնիկ ցեղեր՝ իրենց բազմազան մշակույթներով։ Աֆրիկան ամենատաք մայրցամաքն է, որտեղ 53 պետություն կա։ Այստեղ է գտնվում աշխարհի ամենամեծ անապատը՝ Սահարան։

Աֆրիկյան սավաննաներում բնակվում են ռնգեղջյուր, ընձուղտ, զեբր ու բորենի, կենդանիների արքան՝առյուծը և ցամաքային ամենախոշոր կենդանին՝ աֆրիկյան փիղը: Հասարակածային խոնավ անտառներում’ ջունգլիներում հազարավոր կենդանիներ ու թռչուններ կան: Գետերում ու լճերում պատսպարված են կոկորդիլոսներն ու գետաձիերը:

Այս մայրցամաքը  Աֆրիկա են անվանել հին հռոմեացիները՝ տեղաբնիկ «աֆարիկ» ցեղի անունով: Ըստ զբաղեցրած տարածքի՝ Աֆրիկան երկրագնդի երկրորդ մայրցամաքն է՝ Եվրասիայից հետո: Դեռևս մեր թվականությունից շատ դարեր առաջ Աֆրիկայի հյուսիսային ափերն են այցելել փյունիկեցիները, հին հռոմեացիները, հին հույները: Ոսկի, փղոսկր և թանկարժեք փայտանյութ հայթայթելու համար եգիպտական փարավոնները արշավախմբեր են ուղարկել դեպի Նեղոս գետի վերին հոսանքները:

Զարմանալի փաստեր

Սահարան աշխարհի ամենամեծ անապատն է:

Նեղոսն աշխարհում երկրորդ ամենաերկար գետն է:

Այստեղ է գտնվել աշխարհի ամենամեծ ադամանդը:

Նեղոսյան կոկորդիլոսն աշխարհում ամենամեծն է:

Աշխարհի ամենամեծ գորտը Կամերունում է: Այն կարող է հասնել մինչև տնային կատվի չափերի և կոչվում է գողիաթ:

November 1

Նոյեմբերի ամսվա ինքնաստուգում

1)7 տ 2 ց 60 կգ-ը արտահայտիր կիլոգրամներով։ 7260 կգ

2)Ո՞ր շարքում են թվերը դասավորված նվազման կարգով․

ա) 10, 20, 410, 570, 600

բ) 360, 340, 540, 100, 90

գ) 368, 358, 321, 101, 103

դ) 265, 112, 99, 89, 0
Պատ․՝ դ)

3)3455 > 3445 արտահայտության մեջ աստղանիշի փոխարեն ո՞ր թիվը պետք է գրել, որ ստացվի ճիշտ անհավասարություն:

ա) 6

բ) 7

գ) 8

դ) 4

Պատ․՝ դ

4)Ո՞րն է թվի գրության 2-րդ կարգի կարգային միավորը։

ա)1

բ)10

գ)2

դ)100

ե) 5

Պատ․՝ բ)

5)Ընտրիր այն թվանշանը, որը տեղադրելով աստղանիշի փոխարեն՝ կստացվի ճիշտ անհավասարություն․

10 կմ 220 մ > 10 կմ 150 մ

6)Հաշվիր գումարը`

  • 50 սմ 6 մմ+12 սմ 9 մմ =63սմ 5մմ
  • 7 ժ 35 ր+3 ժ 30 ր = 11 ժ 5 ր
  • 8 օր 16 ժ+2 օր 9 ժ = 11 օր 1 ժ

7)Հաշվիր 3 սմ 5 մմ, 4 սմ 9 մմ և 4 սմ կողմերով եռանկյան պարագիծը։

3 սմ 5 մմ+4 սմ 9 մմ +4 սմ = 12 սմ 4 մմ

8)Ո՞րն է այն հնգանիշ թիվը, որի միավորը 2 է, հազարավորը՝ 6, իսկ մյուս բոլոր թվանշանները՝ 3: 36332

9)Ինչպե՞ս կփոխվի երկու թվերի գումարը, եթե գումարելիներից յուրաքանչյուրը մեծացնենք 12-ով։

ա) Կմեծանա 24-ով

բ) Կմեծանա 12-ով

գ) Կփոքրանա 12-ով

դ) Կփոքրանա 24-ով

Պատ․՝ կմեծանա 24-ով

10)Գտիր նվազելին, եթե հանելին 11 է, տարբերությունը՝ 36։

Պատ․՝47

Ես ինձ գնահատում եմ գերազանց։