Ես սիրում եմ լսել և նվագել երաժշտություն։ Ազատ ժամանակ լսում եմ տարբեր ոճերի երգեր, բայց ամենաշատը նախընտրում եմ հայկական երաժշտությունը։ Երաժշտություն լսելով հանգստանում ենք, ուրախանում։ Մենք դպրոցում սովորում ենք ազգային երգեր, որոնք ես շատ եմ սիրում և երգում եմ։ Մենք երգում ենք Կոմիտասի երգերը և պարում ազգային պարեր։

Սիրելով մեր ազգային երգերն ու գործիքները՝ հաճախում եմ քանոնի դասերի, որն իմ առօրյայի մի մասն է կազմում։ Ուզում եմ, որ մեր հայկական երաժշտական գործիքները չմոռացվեն և հնչեն ամբողջ աշխարհում։

Երաժշտական գործիքներից նաև սիրում եմ գիթառ և շուտով պետք է հաճախեմ նաև գիթառի դասերի։ Մտածում եմ, որ երաժշտությունը բոլորիս կյանքում պետք է որոշակի տեղ ունենա։

21;12;36;63;25;52;13;31;15;51;18;81;20;2;100;1;29;92;14,41;35,53;40,4;48,84, 2568, 169856, 2561, 8633 թվերից առանձնացրու՝
ա) զույգ թվերը։ 12,36,5218,20,2,100,92,14,40,4,48,84,2569, 169856,

բ) կենտ թվերը։ 21,63,25,13,31,15,51,81,1,29,41,3,53,2561,8633

2․ Ո՞րն է ամենափոքր զույգ թիվը։ 2

3․ Ո՞րն է ամենամեծ  զույգ  միանիշ  թիվը։8

4․ Ո՞րն է  ամենամեծ  զույգ  երկնիշ  թիվը։98

5․ Ո՞րն է ամենափոքր զույգ երկնիշ  թիվը։10

6․ Ո՞րն է ամենափոքր զույգ եռանիշ  թիվը։100

7․ Ո՞րն է  ամենամեծ  զույգ  եռանիշ  թիվը։998

8.Համեմատի՛ր.

• 3405 < 47809
• 32005 < 22070
• 27789 > 26789
• 230204 < 234504
• 23426 > 23789
• 2845 = 2845
• 264890 < 264897
•  456717 > 234597
• 32569 = 32569

9. Աստղանիշը փոխարինիր այնպիսի թվանշանով, որ ստանաս ճշմարիտ   անհավասարություն:

• 389<375
•  8734>8*45
• 356589>356*49
• 306784<306*84
• 475*56<475759
• 189*1>18985

10. Թվերը դասավորել   աճման կարգով՝   

323890, 4567, 45, 890584, 456, 108, 3։
323890, 890584, 4567, 456, 108, 45, 3

11. Թվերը դասավորել նվազման կարգով՝ 3689, 452, 3698, 12, 156, 569993։
569993, 3698, 3689, 452, 156, 12,

12. 8455 > 84*5 արտահայտության մեջ աստղանիշի փոխարեն   ի՞նչ   թիվը պետք է գրել, որ ստացվի ճիշտ անհավասարություն:
8455 > 8425

13. Ո՞ր շարքում են թվերը դասավորված նվազման կարգով․

ա) 100, 200, 4010, 5070, 6000

բ)3200, 1340, 540, 100, 290

գ)3368, 2358, 2321, 101, 15

դ)2065, 112, 99, 9, 10

ա) զույգ թվերը։ 3200, 1340, 540, 100, 290, 100, 200, 4010, 5070, 6000

բ) կենտ թվերը։2358, 2321, 101, 15

2․ Ո՞րն է ամենափոքր զույգ թիվը։

3․ Ո՞րն է ամենամեծ  զույգ  միանիշ  թիվը։

4․ Ո՞րն է  ամենամեծ  զույգ  երկնիշ  թիվը։

5․ Ո՞րն է ամենափոքր զույգ երկնիշ  թիվը։

6․ Ո՞րն է ամենափոքր զույգ եռանիշ  թիվը։

7․ Ո՞րն է  ամենամեծ  զույգ  եռանիշ  թիվը։

8.Համեմատի՛ր.

• 3405 և 47809
• 32005 և 22070
• 27789 և 26789
• 230204 և 234504
• 23426 և 23789
• 2845 և 2845
• 264890 և 264897
•  456717 և 234597
• 32569 և  32569

9. Աստղանիշը փոխարինիր այնպիսի թվանշանով, որ ստանաս ճշմարիտ   անհավասարություն:

• 389<395
•  8734>8145
• 356589>356149
• 306784<306984
• 475356<475759
• 18991>18985

10. Թվերը դասավորել   աճման կարգով՝   

323890, 4567, 45, 890584, 456, 108, 3։
3,45,108,456,4567,890584, 323890

11. Թվերը դասավորել նվազման կարգով՝ 3689, 452, 3698, c, 156, 569993։
569993, 3698, 3689, 156, 12

12. 8455 > 84*5 արտահայտության մեջ աստղանիշի փոխարեն   ի՞նչ   թիվը պետք է գրել, որ ստացվի ճիշտ անհավասարություն:

13. Ո՞ր շարքում են թվերը դասավորված նվազման կարգով․

ա) 100, 200, 4010, 5070, 6000

բ)3200, 1340, 540, 100, 290

գ)3368, 2358, 2321, 101, 15

դ)2065, 112, 99, 9, 10

Երեկոյան, քնից արթնանալով, առյուծն սկսում է մռնչալ՝ արթնացնելով անտառի հեռու ծայրերում քնած կենդանիներին: Արթնանում է նաև մի նապաստակ, որ տեսնելով մյուս կենդանիներին փախչելիս ու թաքնվելիս, ասում է. 

-Ինչո՞ւ պիտի առյուծն այդպես ահարկու մռնչա, և բոլորը փախչեն ու թաքնվեն: Ինչ է, չե՞մ կարող ես էլ նրա պես մռնչալ, որ մեծից փոքր վախից սրտաճաք լինեն։

Եվ նապաստակը թոքերը պատռելով փորձում է առյուծի պես մռնչալ, բայց ողորմելի ճվճվոց է դուրս գալիս: Հենց այդ պահին մի սոված աղվես է անցնելիս լինում: Լսելով նապաստակի ճվճվոցը, նա գալիս է, ճանկում մեծամիտի գլուխը և ասում.

-Սրանից հետո լավ հիշիր՝ դու նապաստակ ես,  ոչ թե՝ առյուծ:

Ասում է և ուտում հիմար նապաստակին:

Առաջադրանքներ

1. Ուշադի՛ր կարդա առակը։ Նշի՛ր առակի հերոսներին և բնութագրի՛ր նրանց։
Առյուծ – ուժեղ, ահարկու մռնչյունով, որից վախենում են բոլոր կեդանիները։
Նապաստակ – վախկոտ, մեծամիտ, մեծամիտ, պարծենկոտ կենդանի։
Աղվես – խորամանկ կենդանի

2. Ո՞րն է այս առակի խորհուրդը։ Մեկնաբանի՛ր։
Չլինել մեծամիտ, և ճիշտ գնահատել քո սեփական հնարավորությունները։

3. Առակի ասելիքը բնորոշող ասացվածքներ գտի՛ր:
Երբ համոզված չես որ խոսքդ բանի տեղ կանցնի, լավ է չխոսես։

Պուճուր մարդիկ մեծ երազ կը տենան:

Բան արա, հետո պարծեցիր:

Շատ մի պարծենա, պարկը կը մտնես:

Ինքը պզտիկ, լեզուն մեծ:

4. Paint ծրագրով նկարի’ր առակի քեզ ամենից դուր եկած հատվածը:

5. Խորհո՛ւրդ տուր այս առակի հերոսներին:

Լինել ներողամիտ, համբերատար, ուրիշների սխալները բացատրել։

1. Որքանո՞վ կմեծանա երկնիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից   կցագրենք 4 թվանշանը։
   482 – 82 = 400
2.  Որքանո՞վ կմեծանա եռանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից   կցագրենք 5 թվանշանը։
   5752 – 752 = 5000
3. Որքա՞ն կմեծանա քառանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից   կցագրենք 9 թվանշանը։
   93219 – 3219 = 90000
4. Որքանո՞վ կմեծանա եռանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից  կցագրենք 4 թվանշանը։
   4579 – 579 = 4000
5. Որքա՞ն կմեծանա քառանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից  կցագրենք 8 թվանշանը։
   81357 – 1357 = 80000
6. Որքա՞ն կմեծանա հնգանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից
   կցագրենք 7 թվանշանը։
   724680 – 24680 = 700000
7. Նարեկը  Նարեին առաջարկեց մտապահել որևէ երկնիշ  թիվ, այդ  թվին  ձախից կցագրել 5, այնուհետև ստացված թվից հանել   մտապահված թիվը։ Արդյունքը Նարեկին  պարզ էր։ Ո՞րն էր  արդյունքը։
   573 – 73 = 500
8. Տրված 21 թվին աջից կցագրել 3, ձախից՝ 1։ Ստացված թվից հանել տրված  թիվը։
   1213 – 21 = 1192
9.  Տրված 3 թվին աջից կցագրել 5, ձախից՝ 4։ Ստացված թվից հանել տրված  թիվը։
   435 – 3 = 432
10. 87 թվին ձախից կցագրել են 6 թվանշանը: Արդյունքում  որքանո՞վ  մեծացավ  թիվը:
    687 – 87 = 600
11. 569-ին աջից կցագրել են 5 թվանշանը: Արդյունքում  որքանո՞վ  մեծացավ  թիվը:
    5695 – 569 = 5126
12. Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ խնդիրներ։
    

Որքա՞ն կմեծանա քառանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից  կցագրենք 2 թվանշանը։

21357 – 1357 = 20000

Տրված 25 թվին աջից կցագրել 4, ձախից՝ 2։ Ստացված թվից հանել տրված  թիվը։
2254 – 21 = 2232

Որքանո՞վ կմեծանա եռանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից   կցագրենք 3 թվանշանը։
3752 – 752 = 3000

Որքա՞ն կմեծանա հնգանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից

կցագրենք 5 թվանշանը։
52468 – 2468 = 50000

Հռոմեական թվերի համակարգը ոչ դիրքային հաշվարկման համակարգ է։ Թվերը գրվում են թվանշանների կրկնության միջոցով՝ III=3, XX=20 և այլն։ Եթե փոքր արժեքով թվանշանը մեծից հետո է, ապա նրանք գումարվում են, իսկ եթե առաջ է, ապա՝ հանվում՝ VII=5+2=7, CM=-100+1000=900 և այլն։

Տասնորդական հաշվարկման համակարգից հռոմեականի տարբերություններից մեկն այն է, որ տասնորդական համակարգում թվերի մեծացմանը զուգահեռ աճում է դրանք արտահայտող թվանշանների քանակը՝ միանիշ, երկնիշ, եռանիշ և այլն, իսկ հռոմեական համակարգում այդպես չէ։ Օրինակ՝ քառանիշ 2015 թիվը հռոմեական թվանշաններով գրելիս այն ստանում է նույնպես քառանիշ MMXV տեսքը, իսկ ահա նրանից զգալիորեն փոքր 847-ի հռոմեական DCCCXLVII գրառումը բաղկացած է ինը նիշերից։
Եթե տասնորդական համակարգում թվի գրառման ժամանակ գրվում է տասնորդական կարգերն արտահայտող թվերի (տասնավորներ, հարյուրավորներ, հազարավորներ և այլն) միայն առաջին թվերը, ապա հռոմեական համակարգով թվերը գրելու դեպքում դրանք գրվում են ամբողջությամբ, օրինակ՝

• 3694=3000+600+90+4=MMMDCXCIV, MMM=3000, DC=600, XC=90, IV=4

Старик-годовик
Вышел старик-годовик, стал махать рукавом и пускать птиц. Каждая птица со своим особым именем. Махнул старик-годовик первый раз — и полетели первые три птицы. Повеял холод, мороз.
Махнул второй раз — снег стал таять, на полях появились цветы. Махнул третий раз — полетела третья тройка. Стало жарко, душно. Махнул четвёртый раз — полетели ещё три птицы. Подул холодный ветер, пошёл дождь. А птицы были не простые. У каждой птицы четыре крыла. В каждом крыле семь перьев. Одна половина пера белая, другая — чёрная.

1. Прочитай. Ответь на вопросы.

Расскажи, что за птицы вылетели из рукава старика-годовика. Что обозначают четыре крыла?
Что обозначают семь перьев в каждом крыле?
Почему одна половина пера белая, а другая чёрная?

2. Запомни парные согласные:
   [п] — [б], [ф] — [в], [к] — [г], [т] — [ д], [с] — [з], [ж] — [ш].
   А теперь те согласные, которые бывают только звонкими: [л], [м], [н], [р], [й].

Чтобы правильно написать парные согласные в середине слова, их нужно проверять. Для этого надо изменить слово так, чтобы после проверяемого согласного звука стоял гласный.
сказка — сказочка
гудки — гудок
просьба — просить
прыжки — прыжок
лодка — лодочка
лошадка — лошади

Упражнение 3

Подбери к существительным родственные слова с суффиксом -ок.
Образец: пирожки — пирожок.
Порошки, сапожки, глазки, зубки, снежки, клубки.
Порошки – порошок
сапожки – сапожок
глазки – глазок
зубки – зубок
снежки – снежок
клубки – клубoк

Упражнение 4

Подумай, как произносятся звуки на месте выделенных букв. Какие звуки — звонкие или глухие — произносятся после них? Найди проверочные слова.
Травка, рыбка, лодка, зубки, трубка, берёзка, кружка, коробка, ягодка, когти.
Травка – трава
рыбка – рыбак
лодка – лодок
зубки – зубок
трубка – труба
берёзка – берёза
кружка – кружок
коробка – короб
ягодка – ягода
когти – коготь

Упраажнение 5

Догадайся, какие пропущенные согласные нужно вставить в родственные слова.
Ловкие (ловок); скользкие (скользит); дорожка (дороженька); прыжки (прыжок); мягкая (мягок).

Домашнее задание:

Текст «Старик — годовик» читать, рассказывать.

Выучить тему.

Ծառեր, թըփեր լեցուն միրգ,
Մառան տարան գիրկ ու գիրկ,
Աշուն սընավ։

Սաղարթ–սաղարթ սարսելով,
Ոսկի տերև դարսելով
Աշուն քընավ։

Տարափ ու բուք փըչելով,
Վայուն–մայուն ճըչելով՝
Աշուն ծընավ։

1. Դուրս գրիր անծանոթ բառերը, բացատրիր:
   վայուն – բուի կռինչ
   սաղարթ – տերև
   դարսել –  շարել իրար վրա
2. Տարվա ո՞ր եղանակն է նկարագրված բանաստեղծության մեջ:
   Աշուն
3. Վերնագրիր բանաստեղծությունը:
   Աշուն
4. Վերնագրիր բանաստեղծության յուրաքանչյուր տունը:
   Աշնան սկիզբ
   Տերևաթափ
   Քամի
5. Նկարիր բանաստեղծության այն տունը, որն ամենաշատը հավանեցիր:
   

6. Անգիր սովորիր բանաստեղծությունը:մ

Մեզ հիացմունք են պատճառում երկնքի աստղերը, բարձր լեռները, հարթավայրերը, օվկիանոսները, գետերը և այլն: Զարմանալի է նաև բույսերի և կենդանիների աշխարհը: Բայց երկրագնդի վրա ամենայուրահատուկը մարդն է: Մարդը ևս կենդանի բնության մաս է կազմում: Ինչպես մյուս կեն­դանի օրգանիզմները, նա նույնպես շնչում է, սնվում, աճում, զարգանում, ունենում երեխաներ: Դրա համար էլ մարդուն անհրաժեշտ է օդ, ջուր. լույս, ջերմություն, սնունդ: Առանց բնության մարդը չի կարող գոյություն ունենալ, ապրել և աշխատել: Մարդն ապրում է գրեթե ամենուր՝ ծովափերում և լեռներում, երկրագնդի տաք և ցուրտ վայրերում,  անջուր անապատներում և փարթամ անտառների հարևանությամբ: Նա օգտվում է բնության բարիքներից, ինչպես մյուս կենդանիները: Բայց, ի տարբերություն նրանց, մարդը ստեղծում է այդ բարիքներից օգտվելու գործիքներ, մեքենաներ, սարքեր: Որովհետև մարդը բնության միակ բանական, այսինքն՝ մտածող էակն է: Նա ունի նաև խոսելու և աշխատելու ունակություն: Դրանց շնորհիվ մարդը ստեղծել է յուրօրի­նակ աշխարհ՝ ժամանակակից քաղաքներ և գյուղեր, գործարաններ և ֆաբրիկաներ, ճանապարհներ և կամուրջներ, ավտոմեքենաներ և տիեզերանավեր, հեռուստացույցներ և համակարգիչներ: Մարդիկ գրում են գրքեր, նկարահանում ֆիլմեր, ստեղծում քանդակներ, երաժշտություն, նկարներ: Նրանք ուսումնասիրում են բնությունը, նրա գաղտնիքները: Որպես սնունդ մարդն օգտագործում է բու­սական և կենդանական ծագում ունեցող սննդա­մթերք: Դրա համար նա մշակում է հողը՝ աճեց­նելով տարբեր բույսեր, պահում է ընտանի կեն­դանիներ, որսում ցամաքում և ջրում ապրող կենդանիներ: Ապրելով և աշխատելով բնության մեջ՝ մարդն անխուսափելիորեն ներգործում է բնության վրա և փոխում այն: Օրինակ՝ մարդու մեղքով անհետացել և անհետանում են բազմաթիվ կենդանիներ և բույսեր, ջրերն ու հողը աղտոտվում են թունավոր նյութերով, օդում հայտնվում են կենդանի օրգանիզմների համար վտանգավոր նյութեր: Մարդը չի կարող չօգտվել բնությունից, սակայն նա միաժամանակ պետք է հոգ տանի նաև դրա պահպանման համար: Գոյություն ունեցող բույսերի և կենդանիների պահպանության համար ստեղծվում են պետության կողմից պահպանվող տարածքներ՝ արգելոցներ: Հազվագյուտ և անհետացման եզրին գտնվող բույսերի և կենդանիների անունները մտցվում են հատուկ՝ Կարմիր գրքերի մեջ: Մարդը չպետք է մոռանա, որ ինքը բնության մի մասն է և ոչնչաց­նելով բնությունը՝ կործանման է դատապարտում ինքն իրեն:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ինչո՞վ է մարդը տարբերվում կենդանիներից:
   Մարդը բնության միակ բանական, այսինքն՝ մտածող էակն է։ Նա ունի խոսելու և աշխատելու ունակություն։
   
2. Ինչ չափով է մարդը կախված բնությունից: Բեր օրի­նակներ
   Մարդն իրեն անհրաժեշտ օդը, ջուրը, լույսը, ջերմությունը, սնունդը ստանում է բնությունից։ Օրինակ՝ եթե ջրերը ցամաքեն, անձրևներ չգան և երաշտ լինի, ապա հողի վրա բույսերը կվերանան և մարդը չի կարող օգտվել այդ բարիքներից։
   
3. Ինչպե՞ս է մարդը ներգործում բնության վրա: Բե’ր օրի­նակներ:
   Ապրելով և աշխատելով բնության մեջ, մարդը ներգործում է բնության վրա։ Մարդը որսում և ոչնչացնում է կենդանիներին, ավտոմեքենաների գազը, աղտոտումեն բնությունը։
   
4. Ինչպե՞ս է մարդը պահպանում բնությունը: Բեր օրի­նակներ։
   Տեսակավորվում է աղբը և վերանշակում, օգտագործվում է արևի եներգիան, տնկում են տեր բույսե, ծազիկներ և ծառեր։

1. 37 թվին ձախից կցագրել են 3 թվանշանը: Արդյունքում  որքանո՞վ  մեծացավ  թիվը:
   337 – 37 = 300
2. 123-ին աջից կցագրել են 5 թվանշանը: Արդյունքում  որքանո՞վ  մեծացավ  թիվը:
   1235 – 123 = 1112
3.  Տրված 2 թվին աջից կցագրել 4, ձախից՝ 7։ Ստացված թվից հանել տրված  թիվը։
   724 – 2 = 722
4.  Տրված 32 թվին աջից կցագրել 1, ձախից՝ 9։ Ստացված թվից հանել տրված  թիվը։
   9321 – 32 = 9289
5. 90 թվին աջից կցագրել 0, ձախից՝  3, ստացված թվից հանել տրված  թիվը։
   3900 – 90 = 3810
6. 2051  թվին ձախից կցագրել են 4 թվանշանը: Որքանո՞վ  մեծացավ  թիվը:
   42051 – 2051 = 40000
7. 206-ին աջից կցագրել են 2 թվանշանը: Ստացված թվից հանել տրված  թիվը։
   2062 – 206 = 1856
8. Տրված 16365 թվին աջից կցագրել 4, ձախից՝ 5։ Որքանո՞վ  մեծացավ  թիվը:
   5.163.654 – 16365 = 5.747.289
9. Տրված 175 թվին աջից կցագրել 0, ձախից՝ 3։ Ստացված թիվը  գումարել տրված թվին։
   31750 + 175 = 31925
10. 20 թվին աջից կցագրել 2, ձախից 8, Ստացված թիվը  գումարել տրված թվին։
    8202 + 20 = 8222
11. Որքանո՞վ կմեծանա միանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից   կցագրենք    2 թվանշանը:
    28-8=20

12․ Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ խնդիրներ։

Տրված 5 թվին աջից կցագրել 3, ձախից՝ 9։ Ստացված թվից հանել տրված  թիվը։

953-5=948

42 թվին ձախից կցագրել են 4 թվանշանը: Արդյունքում  որքանո՞վ  մեծացավ  թիվը:
442 – 42 = 400

Տրված 223 թվին աջից կցագրել 0, ձախից՝ 3։ Ստացված թիվը  գումարել տրված թվին։

32230-223=32007

Որքանո՞վ կմեծանա երկնիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից կցագրենք  5 թվանշանը:

525-500=25

Из учебника стр. 8 — 9

Есть у меня шестёрка слуг
Проворных, удалых,
И всё, что вижу я вокруг,
Всё знаю я от них.
Они по знаку моему

Являются в нужде.
Зовут их: Как и Почему,
Кто, Что, Когда и Где.
Бегут на запад, на восток,
На север и на юг.
Даю я каждому урок
И каждому досуг.
И по утрам, едва встаю,
Всегда берусь за труд.
А слугам отдых я даю –
Пускай едят и пьют.

О каких «слугах» говорится в стихотворении?
Как ты понимаешь предложение:
Даю я каждому урок
И каждому досуг.

В русском языке есть парные звонкие и глухие согласные звуки: [б] — [п], [в] — [ф],
[г] — [к], [д] — [т], [з] — [с], [ж] — [щ]. На конце слова эти звуки слышатся одинаково глухо, но обозначаются разными буквами. Например: завод — вот, гриб — грипп. Для того чтобы правильно написать такие слова, нужно изменить слово или подобрать родственное слово так, чтобы после проверяемого согласного стоял гласный звук или звуки [р], [л], [м], [н]. Тогда согласный звук хорошо слышен, и ты не ошибёшься. Например:
дождь — дождик, дождливый;
народ — народы, народный.

Прочитай слова, а потом измени их так, чтобы на конце произносился парный согласный. Запиши пары.
Камыши, луга, приказы, огороды, дожди, арбузы, голоса, поезда, леса.
Подбери такие же пары слов самостоятельно.

Камыш, луг, приказ, огород, дождь, арбуз, голос, поезд, лес.

зуб, друг, холод, образ, сад, сказ, сват.

Спиши текст. Измени слова по смыслу.
Наш (города) очень красивый. В нём есть центральная (площади), парк и красивый (сады), круглый
(пруды). Там плавает белый (лебеди). Мы любим свой (города).

Наш город очень красивый. В нём есть центральная площадь, парк и красивый сад, круглый пруд. Там плавает белый лебедь. Мы любим свой город.

Домашнее задание:

Выучить тему.