Լեզվական աշխատանք
149. Յուրաքանչյուր հարցին 4 պատասխան գրի´ր:
Օրինակ՝ Ինչպե՞ս մոտեցավ – Արագ մոտեցավ: Իսկույն մոտեցավ: Լրջորեն մոտեցավ: Կամաց-կամաց մոտեցավ:
Ո՞վ եկավ: – Մարդը եկավ։ Աղջիկը եկավ։ Երեխան եկավ։ Եղբայրը եկավ։
Ի՞նչը քաղցրացավ: – Համը քաղցրացավ։ Հյութը քաղցրացավ։ Կյանքը քաղցրացավ։
Տատը ի՞նչ է անում: – Տատը գործում է։ Տատը ճաշ է եփում։ Տատը աշխատում է։ Տատը կարում է։
Գիրքը ի՞նչ է լինում: – Գիրքը պատռվում է։ Գիրքը թերթվում է։ Գիրքը ծալվում է։ Գիրքը գրվում է։
Ինչպիսի՞շնիկ է: – Գեղեցիկ շնիկ է։ Չար շնիկ է։ Բարի շնիկ է։ Փոքր շնիկ է։
Ինչպե՞ս գտավ: – Փորելով գտավ։ Որոնելով գտավ։ Կարդալով գտավ։ Լսելով գտավ։
Ե՞րբ եկավ։ – Գիշերը եկավ։ Առավոտյան եկավ։ Ուշ եկավ։ Շուտ եկավ։
150. Յուրաքանչյուր հարցին 3 պատասխան գրի´ր:
Ի՞նչը վերջացավ: – Ֆիլմը վերջացավ։ Երգը վերջացավ։ Խաղը վերջացավ։
Ո՞վ մտավ: – Բժիշկը մտավ։ Մայրիկը մտավ։ Տղան մտավ։
Տղան ի՞նչ արեց: – Տղան արտասանեց։ Տղան հաղթեց։ Տղան դաս արեց։
Անձրևն ի՞նչ եղավ: – Անձրևը վարարեց։ Անձրևը կաթաց։ Անձրևը կտրվեց։
Ինչպիսի՞ դաս էր: – Ուրախ դաս էր։ Տխուր դաս էր։ Հետաքրքիր դաս էր։
Ո՞ր գզեստն է հագին: – Երկար զգեստն է հագին: Կարճ գզեստն է հագին: Գեղեցիկ գզեստն է հագին:
Ինչպե՞ս մոտեցավ: – Կամաց-կամաց մոտեցավ։ Շտապ մոտեցավ։ Դանդաղ մոտեցավ։
Ե՞րբ կգամ: – Առավոտյան կգամ։ Երեկոյան կգամ։ Գիշերը կգամ։
Ինչքա՞ն հետաքրքիր է։ – Շատ հետաքրքիր է։ Անչափ հետաքրքիր է։ Պակաս հետաքրիր է։
151. Պարզիր, թե ինչո՞վ են նման յուրաքանչյուր շարքի բառերն իրար։ Ա և Բ խմբի բառերի իմաստների տարբերությանը բացատրի´ր:
Ա Բ
Անտառ – խշշում է
աղջիկ – խաղում է
մարդ – կանգնում է
մեքենա – սլացավ
քամի – դադարեց
Ա խմբում գոյականներ են, իսկ բ խմբում բայեր են։
152. Ա և Բ խմբի բառերի իմաստների տարբերությունը բացատրի´ր: Ինչո՞վ են շարքերն իրար նման։
Ա Բ
Պար – պարում է
երգ – երգել է
կանչ – կանչել է
հարց – հարցրել է
կապ – կապում է
Ա խմբում գոյականներ են և պարզ բառեր, իսկ բ խմբում բայեր են։
154. Տրված բառախմբերում պակասող բառերն ավելացրո´ւ , որ դառնան նախադասություննր:
Բակում մի երիտասարդ սրինգ էր նվագում:
Երեխան քարերի մեջ ինչ-որ բան գտավ:
Մի մարդ մութ գիշերով ձորն ընկավ:
Անձրևը անընդհատ կաթկթում էր:
Արևի առաջին շողերի հետ քաղաքն աղմուկով լցվեց:
155. 154-րդ աոաջադրանքը կատարելիս ի՞նչ բառեր ավելացրիր:
Դրանք բայեր են: Հին հայերենում «բայ» նշանակում է «խոսում է, ասում է»։
Նվագում էր, գտավ, ընկավ, կաթկթում էր, լցվեց։
Առասպել լավաշի մասին
Այնպես պատահեց, որ այդ պատերազմներից մեկում արքա Արամը գերի ընկավ Նաբուքոդոնոսորին: Բայց դա դեռ չէր նշանակում, որ թշնամին վերջնական հաղթանակ է տարել: Ու հենց այդ պատճապով Նաբուքոդոնոսորը պայման դրեց.
— Դու տասը օր հաց չես ուտելու, իսկ տասնմեկերորդ օրը աղեղնամարտի կբռնվես իմ հետ: Ու եթե հաղթես ինձ, ուրեմն դու ինձնից ուժեղ ես ավելի: Այդ դեպքում ես քեզ ազատություն կտամ:
Արամը ողջ գիշեր մտածմունքների մեջ էր, իսկ առավոտյան խնդրեց, որ ոչ հեռու կանգնած հայկական բանակից նրան մի գեղեցիկ վահան բերել տան: Նաբուքոդոնոսորը չէր առարկում դրան, և Ասորեստանի արքայի սուրհանդակները եկան հայերի մոտ և հաղորդեցին Արամի խնդրանքը: Ողջ գիշեր Հայաստանի թագավորի զինվորները փորձում էին գուշակել, թե ինչ գաղտնիք կա Արամի խնդրանքի մեջ: Ի վերջո կռահելով իրենց թագավորի խնդրանքի իմաստը, վահանի կաղապարի տակ մի լավաշ են թաքցնում ու այդ վահանը հանձնում են Նաբուքոդոնոսորի սուրհանդակներին: Եվ ոչ ոք ասորիներից չհասկացավ, որ հացը կարելի է թաքցնել պղնձե կաղապարի տակ՝ չէ որ ասորիները ոչինչ չէին լսել լավաշի մասին: Արամը, տեսնելով վահանը, ասաց՝ գլուխը շարժելով.
— Ոչ, սա այնքան լավը չէ, վաղը կբերեք մի ուրիշ վահան:
Եվ այդպես, ամեն օր Նաբուքոդոնոսորի սուրհանդակները Արամին մի նոր լավաշ էին բերում: Տասնմեկերորդ օրը Արամը ու Նաբուքոդոնոսորը դուրս եկան աղեղադաշտ: Նաբուքոդոնոսորը համոզված էր, որ Արամը, տասնմեկ օր առանց հացի մնալով, հուսահատվել է ու կորցրել ուժը: Բայց Արամը հաղթող դուրս եկավ Նաբուքոդոնոսորի կողմից առաջարկած մրցույթում և պատվով վերադարձավ իր հայրենիքը: Լավաշը փրկեց նրան: Հայաստան վերադառնալուց հետո թագավորը հրամայեց, որ այսուհետև Հայաստանում բոլոր հացի տեսակները վերածվեն լավաշի:
Цветик — семицветик Часть 3
Женя обиделась и решила больше не играть с мальчиками. Она пошла на другой двор – играть с девочками. А у девочек разные игрушки: куклы, прыгалки, мячик, велосипед, а у одной девочки была большая красивая говорящая кукла. И Жене захотелось таких игрушек. Она взяла цветик- семицветик, оторвала оранжевый лепесток, бросила его и сказала: „Хочу, чтобы все игрушки, какие есть на свете, были мои!”
И вот в тот же миг со всех сторон появились игрушки. Прибежали куклы, потом покатились мячики, шарики, велосипеды, машины, прыгалки. По воздуху летели миллионы игрушечных самолетов и вертолётов. Сначала Женя обрадовалась, но потом игрушек стало очень много.
– Довольно, довольно! – закричала Женя. – Мне совсем не надо так много игрушек. Я пошутила, я боюсь… Но игрушек становилось всё больше и больше. Уже весь город был завален игрушками до самых крыш. Тогда Женя оторвала фиолетовый лепесток, бросила его и приказала игрушкам поскорее вернуться в магазины. И тотчас все игрушки исчезли.
1.Ответьте на вопросы.
1. Каким было следующее желание Жени?
Вернуть все на свои места.
2. Что она пожелала и что из этого вышло?
Она пожалела что у неё нет игрушек.
3. Сколько лепестков осталось?
Они закончились.
4. Как вы думаете, правильно ли поступила Женя?
Нет.
5. А что бы пожелали вы?
Мирность.
2.Составьте словосочетания.
Какой? Какая? Какие?
Какой мячик; какая кукла; какие шарики
какой велосипед; какая машина; какие игрушки
какой лепесток; какая прыгалка; какие самолёты
3.Вставьте подходящие по смыслу слова.
1. Женя решила больше не играть с мальчиками. 2. Жене не нужно таких игрушек. 3. Она взяла цветик-семицветик и оторвала оранжевый лепесток. 4. В тот же миг исчезли игрушки: Куклы, потом мячики, шарики, а по воздуху игрушечные самолёты и вертолёты.
4.Найдите в тексте слова, которые отвечают на вопросы кто? что?. Составьте с ними предложение.
Լեզվական աշխատանք
142. Կետերիփոխարենգրի´րտրվածբառերիցմեկը:
Թոռնիկն արագ թռավ տատի գիրկը: (գիրկ, գիրք)
Միաժամանակ երեք գիրք Է կարդում: (գիրկ, գիրք)
Հորդ անձրևը կտրվելու միտք չուներ: (հորդ, հորթ)
Հորթ տրտինգ տալով վագեց մոր մոտ: (հորդ, հորթ)
143. Կետերիփոխարենգրի´րտրվածբառերիցմեկը:Որթերի մեջ անծանոթ մի աղջիկ տեսա: (որդ, որթ)
Որդերի պատճառով ձկնորսության չգնացի: (որդ. որթ)
Շատ հաջող ավարտ ունեցավ մեր ձեռնարկը: (հաջող, հաչող)
Հաչող շանը կծան չի լինում: (հաջող, հաչող)
Երեխայի կտրիչ ատամներն արդեն դուրս էին եկել: (կտրիչ, կտրիճ)
Իմ բոլոր կտրիճ ընկերները հավաքվել են այսօր: (կտրիչ, կտրիճ)
144. Կետերիփոխարենգրի´րտրվածբառերիցմեկը:
Նստելու համար մի հարթ տեղ եմ փնտրում: (հարդ, հարթ)
Քամին ամբողջ հարդը բարձրացրել ու պտտում էր օդում: (հարդ, հարթ)
Տարբեր ախտեր քայքայել էին մարմինը: (աղտ, ախտ)
Փոշիով ու աղտ էր ծածկված փողոցը: (աղտ, ախտ)
Մի ուղտ քարավանից առանձնացել էր: (ուղտ, ուխտ)
Քո արած ուխտ թանկ է բոլորիս համար: (ուղտ, ուխտ)
145. Ընդգծվածբառերըփոխարինի´ր հոմանիշներով: Ընտրածդբառերիգրությունըճշտի´րբառարանիօգնությամբ:
Խոսքս մի՛ կտրիր:
Խոսքս մի ընդհատիր:
Մինչև ե՞րբ պիտի թաքունպահես:
Մինչև երբ պիտի գաղտնի պահես:
Անձրևն ինչպես սկսվել էր, այնպես էլ վերջացավ:
Անձրևնինչպեսսկսվելէր,այնպեսէլ դադարեց:
Օդանավի իջնելը ոչ ոք չնկատեց:
Օդանավիվայրեչք կատարելըոչ ոք չնկատեց:
146. Ընդգծվածբառերըփոխարինի´րհոմանիշներով: Ընտրածդբառերիգրությունըճշտի´րբառարանիօգնությամբ:
Հորեղբորս տղան մրջյուններով շատ է հետաքրքրվում:
Մրջյունները կանոնավոր զորք ունեն և դրկից միջատների դեմ պատերազմելու են դուրս զալիս կանոնավոր շարքերով:
Մրջյուններն էլ թշնամիներունեն. դրանք խոշոր ճանճերն են:
Տղան-երեխան:
Դրկից-հարևան:
Թշնամիներ-Հակառակորդ
147. Բաց թողնվածտառերը լրացրո՛ւ և բառարանով ստուգի՛րճի՞շտ ես գրել:
Վերևում՝համարյա երկնքի տակ, ծնվեցին ջրի կաթիլները: Նրանք լեռների բարձրից, հողի միջից դուրս եկան ու, լույսն իրենց մեջ, ցնծաթյանբ թիթեռն իրենց վրա, կչկչալով իջան ցած: Լեռն ի վար, ծառերի կողքերով, թփերի արանքներով, զարմանազան խատուտիկ խճաքարերի վրայով գալիս էին կաթիլները:
-Ինչքա՜ն քաղցր եք,- ասում էին նրանց մամուռները:
Ուշադիր կարդացեք տեքստը և հիշեք
Բառասկզբում լսվող է-ն էտառով է գրվում: Բացառություն են կազմում եմ,ես, ենք, եք, են բառերը:
Բառասկզբում լսվող օ-ն օտառով է գրվում:
Բացառություն է կազմում ով (ովքեր) բառը:
Բառամիջում է և օ հնչյունները է և օ տառերով են գրվում, եթե բաղադրյալ բառի մեջ մտնող արմատի սկզբնատառեր են:
Բառամիջում ո և ե տառերը օ և է են կարդացվում, եթե դրանց նախորդում է բաղաձայն հնչյուն, վօև յէ են կարդացվում, եթե նախորդում է ձայնավոր հնչյուն: Բառամիջում բ, գ, դ, ձ, ջ տառերը համապատասխանաբար կարոդ են կարդացվել պ,կ,տ,ծ,Ճ կամ փ,ք,թ,ց, չ:
Բառամիջում ղ, վ տառերը համապատասխանաբար կարող են կարդացվել խ,ֆ: